Η µοναξιά...
...των δηµάρχων είναι µεγάλη στα χρόνια της κρίσης.
Χωρίς κρατικές ενισχύσεις και ύστερα από την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να κόψει το στεγαστικό επίδοµα σε 82.000 φτωχές οικογένειες που θα αναγκαστούν έτσι να εγκαταλείψουν το κέντρο του Λονδίνου, ο δήµαρχος Μπόρις Τζόνσον φοβάται πως η πόλη του θα καταντήσει σαν το Παρίσι.

Το Παρίσι...
...του βαρόνου Χάουσµαν ήταν η πρώτη σύγχρονη πόλη που ενσωµάτωσε την κοινωνική διαστρωµάτωση στην αρχιτεκτονική της: µε χωριστές συνοικίες για την ανώτερη τάξη, αστικά βουλεβάρτα και εργατικούς συνοικισµούς. Σήµερα, στα χρόνια της λιτότητας, γράφει ο κριτικός της αρχιτεκτονικής Εντουιν Χίθκοτ στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιµς», η καρδιά του Παρισιού, το κέντρο είναι προσιτό µόνο στους εύπορους. Οι φτωχοί έχουν «εξοριστεί» στα προάστια. Το ίδιο παρατηρείται και σε µεγαλουπόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Βερολίνο όπου, καθώς περικόπτονται συνεχώς οι δηµόσιες δαπάνες, τα κέντρα τους µετατρέπονται σε γκέτο για πλούσιους, τραπεζίτες και τουρίστες, αλλοιώνοντας την αυθεντικότητά τους. Φοβούµενος µήπως η πόλη του πέσει και αυτή θύµα της λιτότητας, ο συντηρητικός δήµαρχος του Λονδίνου κατηγόρησε την επίσης συντηρητική κυβέρνηση της χώρας του πως εφαρµόζει «κοινωνικές εκκαθαρίσεις» που θα διώξουν τους φτωχότερους κατοίκους της πόλης στα προάστια. Για να παραµείνει το Λονδίνο µια ζωντανή πόλη, η στέγαση δεν πρέπει να αφεθεί στις δυνάµεις της αγοράς. Το 1961, η αµερικανίδα πολεοδόµος Τζέιν Τζέικοµπς υπεράσπιζε το παραδοσιακό χρώµα της Νέας Υόρκης µε τα οικογενειακά µαγαζιά, τα παιδιά που έπαιζαν στους δρόµους και τους γέρους που κοίταζαν από τις βεράντες τους. Και έγραφε: «Οι πόλεις µας κατοικούνται από ανθρώπους που είναι πάρα πολύ φτωχοί για να πληρώσουν την ποιότητα της στέγης που η συνείδησή µας (δικαίως) µας λέει πως πρέπει να απολαµβάνουν».

Στο κέντρο...
...του Λονδίνου, πλούσιοι και φτωχοί συγχρωτίζονταν πάντα. Από το 1866, οι χάρτες της φτώχειας του Τσαρλς Μπουθ έδειχναν µε κίτρινο τις πλούσιες συνοικίες και ακριβώς δίπλα τους µε µαύρο τους συνοικισµούς «των µικροπωλητών, των χασοµέρηδων, των κακοποιών και των κλεφτοκοτάδων». Αντίθετα, στο Παρίσι, οι φτωχοί είναι από χρόνια αποκλεισµένοι στα προάστια, πίσω από την µπετονένια τάφρο του Περιφερειακού. Ετσι είχε προνοήσει ο βαρόνος Χάουσµαν που, κατ’ εντολήν του Ναπολέοντος Γ’, έφτιαξε δρόµους τόσο φαρδείς ώστε να µην µπορούν να ορθώνουν οδοφράγµατα οι επαναστάτες και να µπορούν να αναπτύσσονται ταχύτατα συστοιχίες πυροβολικού. Σε αυτούς τους δρόµους αποδίδεται η εύκολη συντριβή των κοµµουνάρων του 1871 από τον Θιέρσο. Γι’ αυτό η πόλη του Χάουσµαν είναι σήµερα περικυκλωµένη από τόση δυσαρέσκεια, αποµόνωση, ανεργία και εξέγερση.

Ο ανθρωπολόγος...
...Μαρκ Οζέ έγραφε: «Βλέπουµε πως σε όλες τις µεγαλουπόλεις του κόσµου το χάσµα ανάµεσα στους πιο πλούσιους και στους πιο φτωχούς αποτυπώνεται γεωγραφικά και αρχιτεκτονικά. Οι παραγκουπόλεις που είχαµε πιστέψει πως είχαµε ξεµπερδέψει µε αυτές στα 1960, ξαναφυτρώνουν. Η ζωή µας ξαναγίνεται ζούγκλα χωρίς αυτό να συγκινεί κανέναν».

Ρ.Βρανάς