Ακόµη και στη Σουηδία...
... η σοσιαλδηµοκρατία πεθαίνει. Μετά την εκλογική επιτυχία των ακροδεξιών, µπορεί σήµερα πολλοί εκεί να βλέπουν εφιάλτες µε ρατσιστές να καταλαµβάνουν τη Βουλή και να ετοιµάζουν θαλάµους αερίων για µουσουλµάνους, αλλά το πραγµατικό µήνυµα των πρόσφατων εκλογών είναι άλλο: ο παρατεταµένος επιθανάτιος ρόγχος των σοσιαλδηµοκρατών έφτασε στο τέλος του.

Το σουηδικό...
... Σοσιαλδηµοκρατικό Κόµµα, που ιδρύθηκε το 1889 και κυβέρνησε τη χώρα τα περασµένα 93 χρόνια (µε ένα διάλειµµα 14 ετών), υπέστη τη χειρότερη ήττα στην ιστορία του. Και το περιοδικό «Εκόνοµιστ» διαπιστώνει µε αυτήν την ευκαιρία µια γενικότερη κρίση της σοσιαλδηµοκρατίας. Οχι µόνο στη Σουηδία, αλλά σε όλη την Ευρώπη, ακόµη και στην Αυστραλία. Οπως παρατηρούσε τις προάλλες και ο κοινωνιολόγος Φρανκ Φιουρέντι, τα σοσιαλδηµοκρατικά κόµµατα έχουν χάσει πια την επαφή µε τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους τους και επιδίδονται σε πληκτικές, τεχνοκρατικές και ιδεολογικά «ελαφριές» προεκλογικές εκστρατείες. Οπως και τα αντίπαλά τους κεντροδεξιά κόµµατα, τα σοσιαλδηµοκρατικά κόµµατα αντιµετωπίζουν την πολιτική ολοένα και περισσότερο σαν µια τεχνοκρατική δουλειά για µάνατζερ. Στις σουηδικές εκλογές, τα µεγάλα κόµµατα εµφανίστηκαν µε την πεποίθηση πως κάθε διάλογος για τις «µεγάλες ιδέες» πρέπει να εκλείψει από την πολιτική διαδικασία. Απαξίωσαν την ίδια την πολιτική, όπως επισηµαίνει η δηµοσιογράφος Νάταλι Ρότσιλντ στο περιοδικό «Σπάικντ». Και αυτό γίνεται ολοένα και πιο φανερό τα τελευταία χρόνια, όχι µόνο στη Σουηδία αλλά και αλλού, καθώς αυξάνεται ο συνωστισµός στο κέντρο του πολιτικού φάσµατος, ενώ εκλογικές συµµαχίες λιµάρουν συστηµατικά τα άκρα των πολιτικών κοµµάτων, απαλείφοντας και τις τελευταίες διαφορές που έχουν αποµείνει ανάµεσά τους. «Ακόµη και στα δεξιά κόµµατα της Σουηδίας», έγραφε το περιοδικό «Εκόνοµιστ», «ψηφοφόροι και πολιτικοί τάσσονται υπέρ της συναίνεσης, της ισότητας και των υπηρεσιών του δηµόσιου τοµέα» – έστω κι αν υποστηρίζουν λίγο πιο έντονα από τους σοσιαλδηµοκράτες τις ιδιωτικοποιήσεις στον δηµόσιο τοµέα και τις φοροαπαλλαγές.

Στα µεγάλα...
... ζητήµατα της κοινωνίας, την εργασία, το κοινωνικό κράτος, την παιδεία, το περιβάλλον, τη µετανάστευση, η προεκλογική συζήτηση µεταξύ των σουηδικών κοµµάτων περιστράφηκε γύρω από ήδη προαποφασισµένους στόχους, χωρίς καµία διάθεση ιδεολογικής και πολιτικής αντιπαράθεσης. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που οι ψήφοι είχαν µια πρωτοφανή διασπορά µεταξύ των κοµµάτων, σχολιάζει η Νάταλι Ρότσιλντ. Σε σηµείο που η ηγέτιδα των σοσιαλδηµοκρατών Μόνα Σάλιν έφτασε να πει πως σε αυτές τις εκλογές δεν υπήρξε νικητής. Θα µπορούσε όµως να είχε προσθέσει πως υπήρξε ένας µεγάλος ηττηµένος: η πολιτική.

Η παράδοση...
... ήθελε τους σοσιαλδηµοκράτες να συγκεντρώνονται στα εργατικά κέντρα για να περιµένουν τα αποτελέσµατα τη νύχτα των εκλογών. Αυτή τη φορά συγκεντρώθηκαν στο Τεχνολογικό Μουσείο της Στοκχόλµης, σε µια εύπορη συνοικία της πρωτεύουσας. Κι ήταν αυτό ένας εύστοχος συµβολισµός. Γιατί η σοσιαλδηµοκρατία δεν είναι πια τίποτα άλλο από ένας απλός τεχνικός όρος, ένα αναµνηστικό από ένα ιδεολογικό παρελθόν που σήµερα είναι κενό περιεχοµένου.

Ρ.Βρανάς