Οι ανισότητες που παρατηρούνται στην ελληνική εκπαίδευση πλήττουν ιδιαίτερα τα άτομα με ειδικές ανάγκες, αφού τα περισσότερα παιδιά μένουν εκτός εκπαιδευτικού συστήματος, χάνοντας ευκαιρίες για ένταξη στην κοινωνία. Από την άλλη, από όσα παιδιά ξεκινούν το δημοτικό σχολείο, η πλειονότητα εγκαταλείπει σε μικρό χρονικό διάστημα τα θρανία. Στο περιθώριο μένουν κυρίως τα παιδιά από περιοχές με χαμηλή οικονομική ανάπτυξη, υψηλό κίνδυνο φτώχειας και χαμηλό δείκτη μορφωτικού επιπέδου. Μπροστά στην κατάσταση αυτή, η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, όπως αναφέρουν πληροφορίες της «Κ», θα επανεξετάσει το καθεστώς λειτουργίας των σχολείων ειδικής αγωγής με στόχο τη βελτίωση των υποδομών και την ενίσχυση του προσωπικού τους, ενώ ειδικό βάρος θα δοθεί και στα ολοήμερα σχολεία ειδικής αγωγής.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος, περίπου 15.000 μαθητές (14.651 για την ακρίβεια) φοιτούσαν το 2008 σε σχολεία ειδικής αγωγής. Ο αριθμός είναι πολύ μικρός με δεδομένο ότι σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, το 12% με 13% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού, δηλαδή περίπου 180.000 μαθητές, έχει ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Κάτι που εντυπωσιάζει είναι ότι ενώ η ελληνική κοινωνία γίνεται όλο και πιο ανοιχτή (θεωρητικώς) στα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι αριθμοί αποτυπώνουν μία διαφορετική εικόνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπ. Παιδείας, το 2007 σε τμήματα ειδικής αγωγής φοιτούσαν 15.311 μαθητές και ο αριθμός μειώθηκε το 2008. Από την άλλη, όπως εκτιμά η ΟΛΜΕ (Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης), το μεγαλύτερο μέρος αυτών -περίπου 11.000 μαθητές- δεν συνεχίζουν τις σπουδές του από το δημοτικό στο γυμνάσιο. Και αυτό, παρότι από το 2008 η ειδική αγωγή έχει καταστεί υποχρεωτική, ισότιμη με τη γενική, ενώ αναγνωρίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ειδικών επαγγελματικών λυκείων και σχολών.

Το χάσμα που αποτυπώνεται στην εκπαίδευση με βάση την οικονομική ανάπτυξη κάθε περιοχής είναι ακόμη πιο οξύ στους μαθητές με ειδικές ανάγκες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν «νομοί πολλών ταχυτήτων». Συγκεκριμένα, με βάση την επεξεργασία των στοιχείων από το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ, το μεγαλύτερο ποσοστό μαθητών ειδικών τάξεων για το 2008 εμφανίζεται στον νομό Ρεθύμνου (6,2%). Στον αντίποδα ο νομός Εβρου έχει το χαμηλότερο ποσοστό (0,5%), κάτι που υποδηλώνει ότι οι οι γονείς των μαθητών με ειδικές ανάγκες είναι επιφυλακτικοί στο να στείλουν τα παιδιά τους στα ειδικά σχολεία. Το υπουργείο Παιδείας στοχεύει να βελτιώσει τόσο τις υποδομές όσο και να ενισχύσει το προσωπικό των ειδικών σχολείων, στέλνοντας μήνυμα στους γονείς ότι «το σχολείο ανοίγει δρόμους και το σπίτι τους κλείνει».

Απόστολος Λακασα