Εκείνοι που αγωνίζονται να βελτιώσουν την υγεία τους στρέφονται συχνά σε γιατρούς, βιβλία αυτοβοήθειας ή διάφορα μαντζούνια. Παραβλέπουν ωστόσο ένα πανίσχυρο όπλο, το οποίο θα μπορούσε να τους βοηθήσει να καταπολεμήσουν ασθένεια και κατάθλιψη, να επιταχύνει τις θεραπείες, να επιβραδύνει τη γήρανση και να επιμηκύνει τη ζωή: τους φίλους τους.

            Μόλις το τελευταίο διάστημα, οι επιστήμονες φάνηκε να συνειδητοποιούν τη σημαασία της φιλίας και της κοινωνικοποίησης στην υγεία των ανθρώπων. Δεκαετής μελέτη αυστραλών επιστημόνων έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι που περιστοιχίζονταν από πολλούς φίλους είχαν 22% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν στο διάστημα κατά το οποίο διεξαγόταν η έρευνα απ’ότι οι συνομήλικοί τους που είχαν λίγους ή καθόλου φίλους. Επίσης, πέρσι, ερευνητές του Χάρβαρντ ανέφεραν ότι καθώς ο άνθρωπος γερνάει οι κοινωνικές σχέσεις μπορεί να έχουν θετική επίδραση στις λειτουργίες του εγκεφάλου του.

            «Σε γενικές γραμμές, ο ρόλος της φιλίας στη ζωή μας δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς», παρατηρεί η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Γκρίνσμπορο της Βόρειας Καρολίνας, Ρεμπέκα Άνταμς. «Στις έρευνες λαμβάνονται υπόψη μόνο κάποιοι παράγοντες όπως η οικογένεια ή ο γάμος ενώ οι φιλίες σχεδόν καθόλου. Μου κάνει τρομερή εντύπωση. Η φιλία έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ψυχολογική μας κατάσταση απ’ότι οι συγγενείς.».

            Σ’ένα βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε, το «Κορίτσια από το Εΐμς: Μια ιστορία γυναικών και μια φιλία 40 χρόνων», ο Τζέφρει Ζάσλοβ διηγείται την ιστορία 11 παιδικών φιλενάδων που, μεγαλώνοντας, διασκορπίστηκαν σε διάφορες πολιτείες. Παρά την απόσταση, η φιλία τους διατηρήθηκε ζωντανή στα χρόνια των σπουδών, του γάμου και, αργότερα, των διαζυγίων ή των άλλων κρίσεων της ζωής τους, περιλαμβανομένου και του θανάτου μιας από τις κοπέλες σε νεαρή ηλικία.

            Δύο από τις φίλες έμαθαν πρόσφατα ότι έπασχαν από καρκίνο του μαστού. Η Κέλι Ζβάγκερμαν, καθηγήτρια γυμνασίου η οποία ζει στο Νόρθφιλντ της Μινεσότας, διηγείται ότι όταν πριν από δύο χρόνια διαγνώστηκε ο καρκίνος της, ο γιατρός τη συμβούλευσς να περιστοιχιστεί από τους δικούς της ανθρώπους. Εκείνη όμως έσπευσε να επικοινωνήσει με τις παιδικές φίλες της. «Οι πρώτοι στους οποίους το είπα ήταν οι φίλες μου από το Εΐμς», λέει. «Έστειλα σε όλες e-mail. Μου απάντησαν αμέσως μέσω τηλεφώνου, μέσω διαδικτύου – όλες έστειλαν μηνύματα υποστήριξης. Η αγάπη τους ήταν αυθόρμητη και άμεση».

            Το 2006, έρευνα που έγινε σε 3.000 νοσοκόμες με καρκίνο του μαστού έδειξε ότι εκείνες που δεν είχαν στενές φιλίες είχαν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν λόγω της ασθένειας απ’ότι εκείνες που είχαν 10 ή περισσότερους καλούς φίλους –φίλες. Το ενδιαφέρον είναι ότι ούτε η εγγύητητα ούτε η πυκνότητα των επαφών με τους φίλους φάνηκε να επηρεάζει τα ποσοστά επιβίωσης. Απλώς και μόνο το γεγονός ότι έχει κανείς φίλους λειτουργεί ως άμυνα για τον οργανισμό.

            Η Μπέλα ντε Πάολο, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνιας, η οποία ασχολείται με τους ανθρώπους που είναι μόνοι τους και με τις σχέσεις φιλίας, επισημαίνει ότι όλο και περισσότερες έρευνες αποδεικνύουν ότι η φιλία έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στην υγεία απ’ότι έχει ο σύζυγος ή άλλα μέλη της οικογένειας.

            «Όσοι έχουν πολλούς και καλούς φίλους νιώθουν ότι έχουν δικούς τους ανθρώπους στους οποίους μπορούν ν’αποταθούν», υποστηρίζει η διευθύντρια του κέντρου γεροντολογίας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνιας, Κάρεν Ρομπέρτο και καταλήγει: «Η φιλία είναι μια υποτιμημένη αξία. Όλες οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι οι φίλοι κάνουν τη ζωή μας καλύτερη».

Tara Parker-Pope