Τραμπούκοι στα σχολεία (Ελευθεροτυπία/The New York Times)
Τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ, παιδίατροι και ερευνητές
άρχισαν να ασχολούνται με τον παιδικό εκφοβισμό (bullying) και με τα θύματά του, δίνοντας σ’αυτό το φαινόμενο, το οποίο εδώ και πολύ
καιρό απασχολεί τους Ευρωπαίους ,την προσοχή που του αξίζει. Ξεπεράσαμε την
άποψη που λέει ότι «το παιδί είναι παιδί» και με βάση την οποία η τρομοκρατία
που ασκούν ορισμένα παιδιά σε άλλα αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο της παιδικής
ηλικίας. Η έρευνα έχει περιγράψει τους μακροπρόθεσμους κινδύνους –‘οχι μόνο για
τα θύματα, τα οποία φαινεται ότι είναι πιο επιρρεπή από τους συνομιλήκους τους
να πέσουν σε κατάθλιψη ή να αναπτύξουν τάσεις αυτοκτονίας, αλλά και για τους
θύτες, που έχουν λιγότερες πιθανότητες να τελειώσουν το σχολείο ή να βρούν μια
καλή δουλειά.
Τον Ιούλιο, η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία θα
παρουσιάσει σε ανανεωμένη έκδοση μια επίσημη ανακοίνωση σχετικά με το ρόλο των
παιδιάτρων στην πρόληψη της νεανικής βίας. Για πρώτη φορά, θα περιλαμβάνεται
ξεχωριστό τμήμα για την άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίαςμεταξύ παιδιών, καθώς και μια υπόδειξη προς
τα σχολεία, να υιοθετήσουν το μοντέλο πρόληψης το οποίο ανέπτυξε ο ερευνητης
και καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν, Νταν Ολέους. Ο Ολέους
άρχισε να μελετά το φαινόμενο της σχολικής βίας στις σκανδιναβικές χώρες στη
δεκαετία του ’70. Τα προγράμματα που προτείνει, αναφέρει, «λειτουργούν σε
επίπεδο σχολείου, τάξης αλλά και ατόμου, συνδυάζουν προληπτικά μέτρα και
απευθύνονται άμεσα σε παιδιά που εμπλέκονται σε φαινόμενα τραμπουκισμού, ως
θύτες, ως θύματαή και τα δύο».
Ο δρ. Ρόμπερτ Σιτζ διευθυντής του τμήματος Παιδιατρικής στο
ιατρικό Κέντρο της Βοστόνης και ένας από τους συγγραφείς της επίσημης
ανακοίνωσης της Παιδιατρικής Ακαδημίας, λέει ότι η προσέγγιση Ολέους δίνει
ιδιαίτερη έμφαση και στην ευρύτερη ομάδα παιδιών που γνωρίζουν αλλά σωπαίνουν.
«Η ευφυΐα του Ολέους», δηλώνει «συνισταται στο ότι καταφέρνει να μετατρέψει το
σχολικό περιβάλλον με τέτοιο τρόπο ώστε και τα υπόλοιπα παιδιά να
συνειδητοποιούν ότι ο νταής είναι κάποιος που έχει προβλήματα συμπεριφοράς και
ότι το θύμα είναι κάποιος τον οποίο μπορούν να προστατεύσουν».
Ο άλλος βασικός συγγραφέας της ανακοίνωσης, ο δρ. Τζόζεφ
Ράιτ αντιπρόεδρος του Εθνικούπαιδιατρικού Κέντρου της Ουάσιγκτον και πρόεδρος της Επιτροπής της
Παιδιατρικής Ακαδημίας για την Πρόληψη της Παιδικής Βίας, παρατηρεί ότι το ένα
τέταρτο των παιδιών παραδέχονται ότι έχουν αναμιχθεί σε φαινόμενα
τραμπουκισμού, είτε ως θύτες είτε ως θύματα. Η προστασία των παιδιών από
πράξεις σκόπιμης βίας αποτελεί μία από τις βασικές υποχρεώσεις των παιδιάτρων¨,
εξηγεί.
Για ένα επιτυχημένο πρόγραμμα πρόληψης, τα σχολεία θα
έπρεπε να διεξάγουν έρευνα μεταξύ των παιδιών και να μαθαίνουν λεπτομέρειες
–σχετικά με το πότε και πού εκδηλώνονται τέτοιες πράξεις.
Όπως λέει ο δρ. Σίτζ «η ενεργοποίηση των παρισταμένων»
απαιτεί μια ολόκληρη αλλαγή της σχολικής κουλτούας. Μέσω συζητήσεων στην τάξη,
συναντήσεων γονέων και συνεχούς παρακολούθησης τέτοιων επεισοδίων, το σχολείο
θα πρέπει να περάσει το μήνυμα ότι τέτοιου είδους φαινόμενα δεν θα είναι πλέον
αποδεκτά.