Στα ευρωπαϊκά...

... εκπαιδευτικά ιδρύματα, η επιγραφή «Πωλείται» έχει αναρτηθεί στους τοίχους, πλάι στα φοιτητικά συνθήματα. Η εφημερίδα «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» γράφει πως η βρετανική κυβέρνηση φλερτάρει (ξανά) με το μεγάλο κεφάλαιο, εγκαταλείποντας την ανώτατη εκπαίδευση στις πιέσεις της αγοράς. Θα εφαρμόσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα σύμφωνα με το οποίο, με αντάλλαγμα μερικές χρηματοδοτήσεις, οι επιχειρήσεις θα αποφασίζουν για τη διδακτέα ύλη. Έτσι, οι εργοδότες θα καθορίζουν ποια μαθήματα θα διδάσκονται στα πανεπιστήμια που θα θελήσουν να μετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα. Αντί να πουλήσει δηλαδή μια κι έξω το πανεπιστήμιο, η βρετανική κυβέρνηση το πουλάει σε δόσεις, κάθε μάθημα χωριστά.

Το 1872...

... ο Νίτσε έγραφε στο δοκίμιό του «Για το μέλλον των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μας»: «Έχουμε βάλει στόχο και σκοπό της μόρφωσης τη χρησιμότητα ή, ακριβέστερα, το κέρδος, το μεγαλύτερο δυνατό χρηματικό κέρδος. Αυτή η κατεύθυνση βλέπει τη μόρφωση περίπου σαν μια αντίληψη που βοηθάει τον άνθρωπο να πηγαίνει καβάλα στο ρεύμα της εποχής του, μαθαίνοντας όλους τους δρόμους που μπορούν να τον οδηγήσουν ευκολότερα στο χρηματικό κέρδος... Η “ένωση της μάθησης με την ιδιοκτησία” που θέτουν ως αρχή σε αυτή την αντίληψη, παίρνει έτσι διαστάσεις ηθικής αξίας. Και φτάνουν να απεχθάνονται κάθε μόρφωση που βάζει στόχους πέρα από το χρήμα και το κέρδος».

Η  βρετανική...

.. κυβέρνηση το έχει ξεκόψει: δεν πρόκειται να υπάρξει πια άλλη κρατική χρηματοδότηση για τα πανεπιστήμια. Αν θέλουν να πάνε μπροστά, θα πρέπει να σκύψουν καταδεκτικά στις απαιτήσεις των εργοδοτών και των επιχειρήσεων. Έστω κι αν αυτό σημαίνει πως οι καθηγητές δεν θα έχουν πια κανένα λόγο για τα μαθήματα τα οποία θα διδάσκουν. Τα μαθήματα που δεν προσφέρουν συγκεκριμένο επαγγελματικό προσανατολισμό, είναι βέβαιο πως δεν έχουν μέλλον εφόσον θα αρχίσουν να εισρέουν τα ιδιωτικά κεφάλαια. Όλες οι ανθρωπιστικές επιστήμες, από την Κοινωνιολογία μέχρι τη Φιλολογία, τη Φιλοσοφία και τις Τέχνες, είναι βέβαιο πως θα αντιμετωπίσουν επιθέσεις αφού το ιδιωτικό χρήμα δεν τις θεωρεί «χρήσιμες» ή εμπορικά εκμεταλλεύσιμες. Τον καιρό που ο μεγάλος φιλόσοφος διέβλεπε τι επρόκειτο να φέρει το μέλλον, δεν υπήρχε βέβαια ο σημερινός συρμός των ιδιωτικοποιήσεων. Υπήρχε όμως εκείνη η ακόρεστη δίψα του κεφαλαίου να βγάζει κέρδος πάση θυσία.

Για τη θυσία...

... αυτή έγραφε ο Νίτσε: «Το εύρος των επιστημών είναι σήμερα τόσο εκτεταμένο που, όποιος θέλει να κάνει κάτι, αφιερώνεται σε μια ειδικότητα αδιαφορώντας για όλες τις άλλες. Μοιάζει έτσι αυτός ο επιστήμονας με τον εργάτη του εργοστασίου που όλη του ζωή χειρίζεται ένα συγκεκριμένο εργαλείο... Από αυτή την αντίληψη, όμως, γεννιέται ένας μεγάλος κίνδυνος, όταν οι μεγάλες μάζες καταλάβουν πως αυτή η μόρφωση που διανέμεται στην πλειονότητα των ανθρώπων δεν είναι παρά ένα μέσον για να περνάει καλά η μειονότητα, μια μόρφωση που δεν στηρίζεται πια στον σεβασμό, μια μόρφωση που δεν είναι άλλο από βαρβαρότητα».

Ρ.Βρανάς