Στην αρχή δεν τους πήραν πολύ στα σοβαρά. Δεν είχαν ηγέτη, δεν είχαν αιτήματα και δεν ήταν πάνω από καμιά διακοσαριά. Επιπλέον, «τέτοια πράγματα δεν συμβαίνουν στην Αμερική». Σιγά σιγά, όμως, οι εξεγερμένοι άρχισαν να οργανώνονται. Παρουσίασαν τα αιτήματά τους ή καλύτερα το πολλαπλό «μοναδικό τους αίτημα». Την Πέμπτη, μόλις εκτελέστηκε ο Τρόι Ντέιβις, βρέθηκαν στο Zucotti Park της Νέας Υόρκης (που μετονομάστηκε σε Πλατεία Ελευθερίας) 1.500 άνθρωποι. Το Σαββατοκύριακο έφτασαν τους 5.000. Τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να ασχολούνται πιο σοβαρά μαζί τους. Κι όταν μεταδόθηκαν οι πρώτες εικόνες αστυνομικής βίας, το κίνημα «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» έγινε πρωτοσέλιδο.
Εμπνευσή τους ήταν η Αραβική Ανοιξη. Το «μοναδικό αίτημα» των τυνήσιων, αιγύπτιων και λίβυων Εξεγερμένων ήταν ελευθερία. Το «μοναδικό αίτημα» των αμερικανών «Αγανακτισμένων» είναι πιο σύνθετο. Να δοθεί τέλος στη θανατική ποινή. Να δοθεί τέλος στην αστυνομική τρομοκρατία. Να δοθεί τέλος στην ανισοκατανομή του πλούτου. Να δοθεί τέλος στη διαφθορά των πολιτικών. Να δοθεί τέλος στην ανεργία. Να δοθεί τέλος στη φτώχεια. Να δοθεί τέλος στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Να δοθεί τέλος, εν πάση περιπτώσει, σ' αυτόν τον άδικο κόσμο και να γεννηθεί ένας καλύτερος, πιο δίκαιος, πιο ειρηνικός.
Ξύλινη γλώσσα; Ισως. Παραδοσιακές μέθοδοι διαμαρτυρίας; Οχι ακριβώς. Οι διαδηλώσεις στον δρόμο συνοδεύονται από έναν ηλεκτρονικό ακτιβισμό. «Μπορούμε να βρισκόμαστε τη μια μέρα στη διαδήλωση και την επομένη online», λέει ένας ακτιβιστής των Anonymous. Χάρις σε αυτή τη συνεργασία εντοπίστηκε σε χρόνο - ρεκόρ ο αστυνομικός που έριξε δακρυγόνα στο πρόσωπο διαδηλωτριών. «Είμαστε κάτι σαν ένα flash mob του Διαδικτύου», είπε ένας άλλος ακτιβιστής, αναφερόμενος στην τακτική της ξαφνικής συγκέντρωσης ενός πλήθους σε ένα σημείο και της εξαφάνισής του με τον ίδιο τρόπο.
Το μέλλον αυτού του κινήματος είναι άδηλο. Η αστυνομία εξετάζει το ενδεχόμενο να διώξει τους Αγανακτισμένους από το Zucotti Park, αλλά το Αμερικανικό Φθινόπωρο έχει επεκταθεί ήδη στο Σικάγο, τη Βοστώνη, το Ντένβερ, το Λος Αντζελες και άλλες αμερικανικές πόλεις. Η νέα γενιά των Αμερικανών διαμαρτύρεται γιατί οι μεγιστάνες του πλούτου έκλεψαν το μέλλον της. Τα παιδιά αυτά, γράφει ο Ντέιβιντ Γκρέιμπερ στην «Γκάρντιαν», έκαναν αυτό που τους είπαν: σπούδασαν, φορτώθηκαν με χρέη και ανακαλύπτουν τώρα όχι μόνο ότι δεν μπορούν να βρουν δουλειά αλλά ότι τους αντιμετωπίζουν και ως αργόσχολους. Το σύστημα θα έπρεπε να χρησιμοποιεί την ενέργειά τους για να βελτιωθεί η ζωή του κοινωνικού συνόλου. Αντί γι' αυτό, χρησιμοποιούν εκείνοι τη φαντασία τους για να τραντάξουν το σύστημα.
Αυτό που ζητούν οι αμερικανοί «Αγανακτισμένοι» είναι να γίνει επιτέλους η συζήτηση που δεν έγινε το 2008. Τότε που πλήθαιναν οι φωνές ότι πρέπει να ξανασκεφτούμε τον τρόπο που δουλεύουν οι αγορές, που κυκλοφορεί το χρήμα, που συσσωρεύονται τα χρέη. Αυτό κράτησε περίπου δύο εβδομάδες. Κι ύστερα όλα συνεχίστηκαν όπως και πρώτα.
Του Μιχάλη Μητσού
|