ΠΑΡΙΣΙ. «Ηθελα να γίνω γλύπτρια – για μένα είναι ακριβώς το ίδιο το να δουλεύω με ύφασμα ή πέτρα». Αυτό είχε πει μια σχεδιάστρια, της οποίας τα φορέματα εκτίθενται τώρα με τα ανάλαφρα πλισαρίσματά τους και στέκονται δίπλα σε δυναμικά αγάλματα.

Η Μαντάμ Γκρε, η θρυλική δημιουργός του αισθησιακού ντραπέ φορέματος, πέθανε στην αφάνεια πριν από 17 χρόνια. Αλλά το επινοημένο όνομά της –το αληθινό της όνομα ήταν Germaine Krebs– έχει ξαναζωντανέψει στο Παρίσι αυτή την άνοιξη. Θα ήταν ασφαλές να πούμε ότι η έκθεση, που φιλοξενείται τώρα στο Μουσείο Bourdelle, μουσείο αφιερωμένο στον Γάλλο γλύπτη Antoine Bourdelle, θα έχει αντίστοιχο αντίκτυπο στον κόσμο της μόδας όπως η περσινή ρετροσπεκτίβα του Ιβ Σεν Λοράν στο Petit Palais.

Ετοιμαστείτε να δείτε σχήματα και ντραπέ σαν μια εξέλιξη του μινιμαλισμού του 21ου αιώνα. Το πιο συναρπαστικό στοιχείο στη «Madame Gres, Couture at work» είναι ότι πολλά από τα φορέματα θα ταίριαζαν απευθείας σε μια εκδήλωση στο κόκκινο χαλί.

Γιατί αυτή η έκθεση μοιάζει τόσο διαχρονική και μοναδική; Κομμάτι της επιτυχίας αποδίδεται στον επιμελητή Ολιβιέ Σαγιάρ, ο οποίος αποτελεί σπάνιο κράμα από ιστορικό και σόουμαν. Το βλέπεις στον δραματικό τρόπο που έχει τοποθετήσει ένα καμένο πορτοκαλί φόρεμα στο σκονισμένο σκηνικό του αυθεντικού στούντιο του Bourdelle ή ένα μακρύ μαύρο φόρεμα στην κρεβατοκάμαρα του γλύπτη.

Η αιτία γι’ αυτή τη σχέση ανάμεσα στα γλυπτά και στο ντραπέ είναι κατά το ήμισυ τυχαία: το Μουσείο Γκαλιερά, εκεί όπου ο κ. Σαγιάρ είναι νέος διευθυντής, ανακαινίζεται. Αλλά το αποτέλεσμα είναι περισσότερο από μια απλή αλλαγή τοποθεσίας. Εμπνέει τον επισκέπτη να σκεφτεί την ποιητική διάσταση των ανθρώπινων χεριών και για το πώς ήταν διαφορετική η μόδα στις ημέρες που τα ρούχα ήταν κοντά στο σώμα, αντίθετα με το τι γίνεται σήμερα στις συλλογές πρετ-α-πορτέ.

«Είναι μια γυναίκα που μετράει κεφάλαια στην ιστορία της μόδας», είπε ο Αζεντίν Αλάια, ένας από τους λίγους σχεδιαστές που παράγουν μοναδικές δημιουργίες με συνείδηση της μάχης ανάμεσα στο ύφασμα και το σωματότυπο.

Οταν η επιχείρηση Μαντάμ Γκρε ρευστοποιήθηκε και η επωνυμία εξαγοράστηκε από τη γιαπωνέζικη εταιρεία Γιόγκι Τσούσο, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο κ. Αλάια συνέλεξε αρχειακά κομμάτια για το Μουσείο Μόδας στη Μασσαλία. Εκτίθενται μαζί με τη μεγάλη συλλογή του Μουσείου Γκαλιερά, που περιλαμβάνει σχέδια από το 1934 - 42, όταν ο οίκος της σχεδιάστριας ήταν γνωστός ως Alix.

Τι μαθαίνουμε από την έκθεση; Μαθαίνουμε ότι η μόδα μπορεί να αποτελεί έργο τέχνης μόνο με τέλεια τεχνοτροπία. Ή, όπως λέει ο κ. Σαγιάρ για την Μαντάμ Γκρε: «Η εμφανής απλότητα της δουλειάς της κρύβει εξαιρετικά περίπλοκες ικανότητες».

Suzan Menkes